Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2014

Βασιλική (1932-2007)

Δυο τάξεις στο Δημοτικό η έξυπνη Βασιλική,
δεν άφησε ο πόλεμος,
οι Ιταλοί κι οι Γερμανοί και Έλληνες με Έλληνες
και στο χωριό μας όλεθρος.

Μες στο πενήντα η παντρειά, τη ζήτησε ο δάσκαλος,
μεγάλο είπαν τυχερό,
κι ας ήταν λίγο άσχημος κι ας είχε σόι άθλιο
και πεθερά και πεθερό.

Ο κόσμος στην ανέχεια, εκείνος είχε το μισθό,
κι οι νέοι ήταν λιγοστοί,
κοντά στις μάχες το χωριό, εννέα χρόνια ρημαδιό,
και σκοτωθήκανε πολλοί.

Τρία παιδιά στα γρήγορα, μα δυνατή η Βασιλική
και ικανή νοικοκυρά,
σκαφίδι, φούρνο, αργαλειό και πλέξιμο και ραπτική
και τα ’χε όλα στη σειρά.

Από τις πέντε το πρωί σαν το μουλάρι στη δουλειά,
κάθε φροντίδα πάνω της,
τα μέσα κι έξω τού σπιτιού, να μεγαλώσει τα παιδιά,
τα πάντα από τα χέρια της.

Ο δάσκαλος αμέτοχος, τα ’βρισκε όλα έτοιμα
και είχε βολευτεί καλά,
η πεθερά με το κεντρί για όλα είχε αντίρρηση
κι αναζητούσε τα στραβά,
ο πεθερός λιγόμυαλος, αέρας η συζήτηση,
δεν ήξερε να εκτιμά.

Δώδεκα χρόνια στο ζυγό η άψογη Βασιλική,
το στόμα της ραμμένο,
μες στα καρφιά και στα κεντριά, στην αφασία τού πασά,
λουλούδι μαραμένο.

Η μόνη της απαντοχή τα τρία άριστα παιδιά,
της έδιναν ελπίδες,
τα άλλα, άκαρδα, στυφά, αγέλαστα ή εχθρικά
και γλώσσες σαν λεπίδες.

Και μια Δευτέρα το πρωί η άκακη Βασιλική,
μία κραυγή μεγάλη.
Είχε τελειώσει η ανοχή, στο τέρμα η υπομονή,
σήκωσε το κεφάλι.

Ξαφνιάστηκε ο δάσκαλος, οι γέροι τα χρειάστηκαν
και κάναν να φωνάξουν,
μα πιο πολύ η Βασιλική, κι ακούσαν κάποιοι χωριανοί
και τρέξαν για να μάθουν.

Νομίσαν πως τρελάθηκε η ήσυχη Βασιλική,
φωνή ποτέ δεν είχε,
δώδεκα χρόνια είλωτας, τώρα θα γίνει ήρωας;
Το θάρρος πώς το βρήκε;

Δεν άφησε καμιά δουλειά η άξια Βασιλική,
φροντίδα όπως πρώτα.
Μα πέταξε από πάνω της κάθε κουβέντα και καρφί,
τους έδειξε την πόρτα.
Απαίτησε το σεβασμό στον κόπο και στον πόνο της,
στον άφωνο ιδρώτα.

Οι γέροι το βουλώσανε, στην άκρη τους ζαρώξανε,
ο είλωτας μη φύγει,
ο δάσκαλος φοβήθηκε, τον εαυτό του νοιάστηκε,
ο δούλος μη του λείψει,
έδειξε κάποια αλλαγή, τις ξάπλες του τις μάζεψε,
είπε σωστός θα γίνει.

Δυο τάξεις στο Δημοτικό η εύψυχη Βασιλική,
η τύχη της κομμένη.
Η Ιστορία αυτουργός, η εποχή της συνεργός,
ζωή σημαδεμένη.


14 σχόλια:

  1. Κινηματογραφική περιγραφή μάς έκανες φίλε Άρη. Εγώ τουλάχιστον είχα την αίσθηση ότι παρακολουθούσα από μια μεριά ολόκληρη τη ζωή της Βασιλικής... Με συγκίνησες για άλλη μια φορά... Καλό σου απόγευμα φίλε Άρη :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κι εγώ τώρα το συνειδητοποιώ, Joan. Γράφοντας τους στίχους ζωντάνευαν οι εικόνες μπροστά μου. Πλήθος εμπειρίες από παράλληλους βίους πολλών Βασιλικών αυτής της αδικημένης γενιάς.
      Σ’ ευχαριστώ πολύ.

      Διαγραφή
  2. Aπ' τις ημερομηνίες που προφανώς δηλώνουν τη ζήση της, η Βασιλική ήταν ένα υπαρκτό πρόσωπο. Μέσα απ' τους στίχους σου, είναι σαν να τη γνώρισα. Μαζί και τα ήθη & έθιμα της εποχής. Χάρηκα με την εξέλιξη της ιστορίας της και για την, έστω και καθυστερημένη, επανάστασή της.
    "Δυο τάξεις στο Δημοτικό η εύψυχη Βασιλική"...
    Νομίζω πως αντιπροσωπεύει πολλές Βασιλικές που είχαν αντίστοιχο ριζικό.
    Τα ειλικρινή μου συγχαρητήρια Άρη! Την τίμησες επάξια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έχω ζήσει εκ του σύνεγγυς πολλές Βασιλικές, συγγενείς μου, που ποτέ τους δε σήκωσαν το κεφάλι. Απάνθρωπες συμπεριφορές, που χαντάκωσαν αγνές ψυχές. Προσωπικότητες που είχαν να δώσουν πολλά, μαράζωσαν μέσα στην τραχύτητα των ηθών.
      Σ’ ευχαριστώ πολύ, Μαρία.

      Διαγραφή
  3. Αναλύοντας τις σκέψεις που ήρθαν στο μυαλό, διαβάζοντας το ποίημα, θα αναφέρω τα εξής:
    Πόσα και πόσα αξιόλογα γυναικεία μυαλά πήγαν χαμένα εκείνα τα χρόνια του πολέμου, αλλά και μετέπειτα; Μυαλά που θα πρόσφεραν στις επιστήμες!
    Πόσες γυναίκες δέχτηκαν τη μοίρα του είλωτα για όλη τους τη ζωή, χωρίς να έχουν το θάρρος της Βασιλικής; Oι κλειστές πόρτες των σπιτιών έκρυβαν άπειρα δράματα.
    Είλωτες τόσο από την πλευρά της απαξίωσης, όσο και της σκληρής δουλειάς (σκαφίδι, φούρνο αργαλειό κτλ.) που οι σημερινές νοικοκυρές ούτε στους εφιάλτες μας δε ζούμε τέτοιες καταστάσεις.
    Αν αναλογιστεί κανείς πόσο ριζικά άλλαξε η κοινωνία μας μέσα στα επόμενα χρόνια, τελικά είναι άδικο η εποχή να είναι συνεργός μιας σημαδεμένης ζωής ή μάλλον, η ζωή μας να σημαδεύεται από την εποχή και τα ιστορικά γεγονότα.
    Πολύ ωραία ποιητική απόδοση μιας τραγικής ζωής και εποχής!
    Καλό βράδυ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Με συγκινεί βαθιά η τύχη των γυναικών αυτής της γενιάς. Έχουν ξετυλιχτεί πολλά δράματα στο συγγενικό μου αλλά και στον ευρύτερο κύκλο. Οι εποχές συνεργοί αλλά και οι Βασιλικές έχουν τις ευθύνες τους…
      Σ’ ευχαριστώ πολύ, Ινώ.

      Διαγραφή
  4. H μετεμφυλιακή Ελλάδα.... μέσα από τη Βασιλική!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Οι παράπλευρες απώλειες που λένε οι εμπειρογνώμονες με ψυχρότητα…
      Σ’ ευχαριστώ πολύ, φίλε Ευρυτάνα.

      Διαγραφή
  5. Αφού σε καλησπερίσω να πω ότι παρατήρησα στη δεξιά πλευρά το ΄΄Εμμέτρως Ι΄΄ νομίζω το βλέπω πρώτη φορά και να σου ευχηθώ καλοτάξιδο στις ανθρώπινες ψυχές !! Για τους στίχους σου που είναι βγαλμένοι από την πραγματική ζωή αυτής της γυναίκας τα πρώτα δώδεκα χρόνια της δουλείας της , σκέφτομαι ότι θα μπορούσαν να είναι όλη της η ζωή έτσι όπως σε άλλες γυναίκες !!!Είχε ψυχή η Βασιλική και καθάρισε με συνοπτικές διαδικασίες την ψυχή και την καρδιά της από δυσανάλογες συμπεριφορές και καταστάσεις !!!!!
    Είναι πράγματι αξιοθαύμαστο που τα ποιήματά σου Αρη έχουν το αληθινό πρόσωπο της ζωής και μου αρέσει γιατί χωρίς να το αντιλαμβάνομαι συμβαδίζω με τους πρωταγωνιστές σου !!!!
    Καλό ξημέρωμα !!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σπανιότατη η περίπτωση της Βασιλικής. Άγριες εποχές. Δεδομένη και αποδεκτή από τη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων η περιφρονητική στάση για τη γυναίκα.
      Τη μητέρα του κόσμου!
      Τι άθλια αντίφαση!
      Σ’ ευχαριστώ πολύ, Nikol.

      Διαγραφή
  6. Ολόκληρη η ζωή της Βασιλικής και τόσων άλλων γυναικών του τότε...μόνο που η Βασιλική τόλμησε να κάνει την επανάστασή της...συγκίνηση και περηφάνια ένιωσα για την έξυπνη Βασιλική!
    Καλό ξημέρωμα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τώρα είδα κι εγώ το "Εμμέτρως 1"
      Καλοτάξιδο να είναι!!

      Διαγραφή
    2. Έξυπνη η Βασιλική. Βρήκε τη δύναμη να αντισταθεί στην απελέκητη απανθρωπιά. Και εισέπραξε την απαξίωση της μικρής κοινωνίας, παρότι ενδόμυχα οι γυναίκες που την σχολίαζαν δυσμενώς, ζήλευαν την τόλμη της.
      Σ’ ευχαριστώ πολύ, Μαρία.

      Διαγραφή
  7. Το «Εμμέτρως 1» τυπώθηκε πρόσφατα και περιέχει 132 ποιήματα που έχουν δημοσιευτεί στο μπλογκ. Θα το στείλω δωρεάν στους καλούς φίλους που το επιθυμούν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή