Τετάρτη 25 Μαρτίου 2015

Κρυφοί Αγωνιστές


Άνοιξη 1822. 70 παλληκάρια ξεκινούν από το χωριό μου με προορισμό το Μεσολόγγι, ανταποκρινόμενοι σε γραπτό κάλεσμα του Μάρκου Μπότσαρη. Φεύγουν λίγοι-λίγοι, δήθεν ως κτίστες για τη Θεσσαλία. Στην περίπτωση που μαθαίνουν οι Τούρκοι πως κάποιος έχει ενταχθεί στους αγωνιστές τής Επανάστασης, προχωρούν σε αντίποινα εις βάρος τής οικογένειάς του. Κάπου-κάπου φτάνουν γράμματα από τους «ξενιτεμένους», στα οποία περιγράφουν τις δήθεν οικοδομικές ασχολίες τους, ώστε να μπορούν να τα επικαλεστούν οι δικοί τους, αν οι καταδότες ενημερώσουν τις τουρκικές αρχές.
Όταν κάποιος σκοτώνεται, οι δικοί του ειδοποιούνται και δεν τολμούν να πενθήσουν. Οι συνέπειες είναι σκληρές.

-Πού είναι ο γιος σου Γιώργαινα, πού λείπει τρία χρόνια;
Μας λεν πως κάνει πόλεμο με τους ανταρτοκλέφτες
ενάντια στο σουλτάνο μας, ενάντια στους πασάδες,
πες μας αν μας τα λεν σωστά, πες μας αν είναι ψεύτες.

-Ο γιος μου έφυγε μακριά για τη σκληρή τη φτώχεια
και τώρα πέτρες πελεκά στης Λάρισας τον κάμπο,
εγώ μονάχη κάθομαι μέσα στην ανημπόρια,                    
και να ξανάρθει καρτερώ να μέ ’βρει πριν το χάρο.

Εδώ έχω τα γράμματα, διαβάστε τα να ιδείτε,
μου τα διαβάζει ο γείτονας, εγώ γκαβή από γράμμα,
γκαβή κι η μαύρη μου ζωή, στο κλάμα απ’ τα τριάντα,
τον άντρα μου χαλάσατε, με βάλατε στα μαύρα.

-Αν είναι αλήθεια αυτά που λες, έχεις ζωή ακόμα,
αν όμως είναι ψέματα, γκιαούρικα τερτίπια, 
μέτρα τις μέρες σου, γριά, ο χάρος καρτεράει
κι είναι κουφός στα κλάματα, κουφός στα παραμύθια.

Φεύγουν οι Τούρκοι σοβαροί να πάνε σ’ άλλο σπίτι
κι η Γιώργαινα σφαλεί καλά όλα τα παραθύρια
και πιάνει το βαρύ σκοπό, το έρμο το τραγούδι,
ο πόνος της ασήκωτος, τα βάσανά της μύρια.

-Γιόκα μου που ’φυγες μακριά σαν να ’σουνα διωγμένος
και μέρα νύχτα πολεμάς τα τούρκικα ασκέρια,
κοίτα να ντύνεσαι καλά, μη πέφτεις μουσκεμένος,
να ’μουνα να σε σκέπαζα με τα δικά μου χέρια.

Καλή ’ναι γιε μου η λευτεριά, καλή και η πατρίδα,
μα ναν’ κι η μάνα ήσυχη μην τρέμει το χαμό σου,
η φτώχεια και οι στέρησες μικρό ’ναι το κακό τους,
ασήκωτο κι αβάσταχτο, κακό να ρθει στο γιο σου.
                                                                      
1827. Επέστρεψαν στο χωριό λιγότεροι από τους μισούς. Φτωχοί και γεμάτοι σημάδια στο σώμα τους.
1912. Απελευθέρωση του χωριού.
   Οι στίχοι αποτελούν ελάχιστο φόρο τιμής στους τυραννισμένους προγόνους μας.
Αντίστοιχη περυσινή ανάρτηση «Αφανείς ήρωες».

Σχετικά ποιήματα  1, 2, 3, 4, 5, 6



22 σχόλια:

  1. Από τις πρώτες γραμμές μεταφέρθηκα στην εποχή!
    Και κάπως έτσι νιώθουμε την αόρατη γραμμή που μας συνδέει με το παρελθόν, αισθανόμαστε την κληρονομιά...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Φοβερή εποχή.
      Βαριά η κληρονομιά.
      Τεράστια η ευθύνη μας.
      Σ’ ευχαριστώ πολύ, Αλεξάνδρα.

      Διαγραφή
  2. Εντάξει, τι να πω; Κλαίω... Σπαραχτικό, χτύπησε κατευθείαν στην καρδιά μου, ως μάνα ενός γιου... Την καλημέρα μου φίλε Άρη και να είσαι καλά :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Με συγκινείς πολύ, Πέτρα.
      Ζώντας μέσα στις ίδιες τοποθεσίες τού χωριού μου, όπου άντεξαν αυτοί οι άνθρωποι, σαν να ακούω τις βασανισμένες ομιλίες τους!
      Σ’ ευχαριστώ πολύ.

      Διαγραφή
  3. Διάβασα και του ΄΄αφανείς ήρωες ΄΄ και εγώ που ξέρω την Ελληνική ιστορία λιγότερο από εσάς ανατριχιάζω με τους στίχους σου και με την ψυχή γεμάτη από τη δύναμη των παιδιών και των μανάδων !!Συγκινούμαι πολύ Πέτρο γιατί από εκεί το χωριό σου μας στέλνεις μέσα από τα λόγια σου τα ψιθυρίσματα των ηρώων !!
    Να είσαι καλά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μεγάλος ο κατάλογος των ηρώων, γνωστών και αφανών, στον τόπο μας. Σε κάθε ιστορική εποχή. Κι όλο τους χρειαζόμαστε, να μας υπενθυμίζουν χρέος και ευθύνες.
      Και να μας φωτίζουν το δρόμο.
      Σ’ ευχαριστώ πολύ, Nikol.

      Διαγραφή
  4. Στους στίχους σου διέκρινα όλες τις μανάδες που αποχαιρετούν τα παιδιά τους για ένα μέτωπο. Σ' όποια χρονική στιγμή και σε οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη, αυτός ο πόνος είναι κοινός.
    Εκπληκτικό δημιούργημα Άρη! Με αφήγηση "εποχής", σαν να είναι γραμμένο απ' τους ποιητές εκείνης της περιόδου.
    Κυριολεκτικά φόρος τιμής!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Οι μανάδες, τα αιώνια μεγάλα θύματα όλων των ηρωικών εποχών. Γι’ αυτό κι έχουν γραφεί τόσα γι’ αυτές.
      Στα χωριά μας, πλήθος οι τοποθεσίες που μας γυρνούν σε παλιές εποχές.
      Κι έρχονται μέρες που εκείνοι οι πρόγονοι μας μιλούν.
      Σ’ ευχαριστώ πολύ, Μαρία.

      Διαγραφή
  5. Μου θύμισε πονεμένο δημοτικό τραγούδι! Εξαιρετικό!
    Ένιωσα τον πόνο της μάνας, ένιωσα όμως και τη λαχτάρα των νέων για λευτεριά αφού αψηφούν τα παρακάλια της και τον κίνδυνο για χάρη της πατρίδας!
    Σήμερα άραγε πόσοι θα το έκανα;
    Την καλημέρα μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Η μάνα που σηκώνει όλες τις καταστάσεις κι όλους τους ηρωισμούς!
      Κι έρχονται οι εποχές που μας ξαναμιλούν οι πρόγονοι, μας ελέγχουν, μας αγαπούν. Κι εμείς ακούμε, πότε λίγο, πότε λιγότερο…
      Σ’ ευχαριστώ πολύ, Αριστέα.

      Διαγραφή
  6. Απαντήσεις
    1. Μας το παραγγέλνουν ταχτικά οι πρόγονοι.
      Ευχαριστώ πολύ, φίλε Ευρυτάνα.

      Διαγραφή
  7. Πολύ σημαντικό το ποίημά σου και οι πληροφορίες που μεταφέρεις!!!!
    Σ' ευχαριστούμε! Καλό Σαββατοκύριακο εύχομαι!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Εξαιρετικό αγαπητέ μου Άρη ! Ένα υπέροχο δημοτικό που θα μπορούσε να ταιριάξει σε έναν από τους σκοπούς της πατρίδας μας!
    Πόσα έχει υποφέρει αυτή η μικρή μας χώρα, πόσο πόνο, πόσο βάσανο, πόσες ζωές παρμένες από βάρβαρα χέρια και τώρα μας ζητούν και τα πανωπροίκια !
    Να είσαι καλά Άρη μου !
    Καλό Σαββατοκύριακο σ εύχομαι ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Το συγκεκριμένο ποίημα ξεπήδησε από μια ιστορική πληροφορία που άντλησα από την ιστορία τού χωριού μου. Ένα επεισόδιο από εκείνη την εποχή εκτυλίχτηκε στην κορυφή ενός χαμηλού λόφου, 50 μέτρα από τη θέση τού σπιτιού μου. Εδώ, κάθε βράχος, κάθε παλιά δρυς έχουν κάτι να διηγηθούν. Και οι φωνές εκείνων των προγόνων έρχονται και μας εγκαλούν ταχτικά και μας νουθετούν.
      Σ’ ευχαριστώ πολύ, Levina.

      Διαγραφή
  9. Και είναι συγκλονιστικός αυτός ο φόρος τιμής!!
    Εξαιρετικό...με τους τελευταίους στίχους ανατρίχιασα...!!
    Καλό ξημέρωμα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ό,τι και να γράψουμε γι’ αυτούς τους προγόνους, για τα πάθη τους και τους αγώνες τους, παραμένει λίγο.
      Ανακαλύπτοντας επεισόδια από αυτούς τους αγώνες, καθώς η ιστορική έρευνα δεν σταματά, νιώθουμε το χρέος μας βαρύτερο.
      Σ’ ευχαριστώ πολύ, Μαρία.

      Διαγραφή
  10. Καλή ’ναι γιε μου η λευτεριά, καλή και η πατρίδα,
    μα ναν’ κι η μάνα ήσυχη μην τρέμει το χαμό σου, ... ΑΑ

    ...Άρη μου,
    η καρδιά της Μάνας...

    Απόψε, ήμουν μαζί σου... και χάρηκα ελληνική καρδιά και σκέψη
    ... Καλό Μήνα,
    Υιώτα,
    "αστοριανή"
    ΝΥ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Διαρκής πηγή έμπνευσης η πατρίδα μας, οι ατέλειωτοι αγώνες.
      Όποια περίοδο της Ιστορίας μας και ν' ακουμπήσουμε, βρίσκουμε την ελληνική καρδιά και σκέψη.
      Ευχαριστώ πολύ για την επίσκεψη, Υιώτα.

      Διαγραφή
  11. Χριστός Ανέστη και Χρόνια Πολλά αγαπητέ μου Άρη... εύχομαι και του χρόνου να περάσετε με υγεία και αγάπη αυτές τις άγιες μέρες :))

    ΑπάντησηΔιαγραφή